De lente is nog maar net begonnen en met een uitzonderlijk droge start van het voorjaar in 2025, staan we voor aanzienlijke uitdagingen in groenbeheer en plantverzorging. Cijfers in bronnen als de Gelderlander en Weer.nl wijzen op een schrijnend gebrek aan neerslag en een verhoogd risico op natuurbranden. Dit is een cruciale tijd om onze monitoring van bodemvochtigheid op te voeren, vooral voor professionals van hoveniers tot gemeentelijke groenvoorzieners.
Auteur: Malon Gerrits

De huidige droogtesituatie
De start van dit voorjaar is uitzonderlijk droog, en de weersvoorspellingen beloven niet snel een verandering. Dit brengt niet alleen onze natuurgebieden in gevaar, zoals aangegeven door waarschuwingen voor natuurbranden, maar vormt ook een bedreiging voor jonge aanplantingen.
Volgens het AD is er deze maand “amper een drup regen gevallen, wat gevolgen heeft voor de natuur, het grondwater en de landbouw, en de kans op bosbranden verhoogt. Donderdag, bij de start van de lente, wordt recordwarmte verwacht.” Media zoals het NH en HLN benadrukken eveneens het brandgevaar: “In de Hoge Venen is een rode vlag gehesen vanwege hoog brandgevaar door de droogte.” Buienradar merkt op dat “de weerrecords ons om de oren vlogen bij de start van deze bijzondere maand maart.”
Het belang van proactieve monitoring
Actieve monitoring van bodemvocht helpt ons niet alleen de huidige vochtigheid van de bodem te begrijpen, maar stelt ons ook in staat proactief te reageren om de gezondheid van de bodem te behouden. Het voorkomen van hydrofobie — waarbij een uitgedroogde bodem water begint af te stoten — is vooral belangrijk. Dit kan herstel na droogte bemoeilijken en de effectiviteit van irrigatie verminderen.
De urgentie om inboet van pas geplante gewassen, planten en bomen te verminderen is nu groter dan ooit. Inboet, het verlies van planten door ongeschikte bodem- of weersomstandigheden, kan aanzienlijk worden gereduceerd door het bodemvocht nauwkeurig te monitoren en te reguleren. Hierdoor kunnen we gericht water geven waar nodig, zonder de planten bloot te stellen aan stress door te weinig of juist te veel water.
Daarnaast helpt een goed beheer van bodemvocht ons overbewatering en dus waterverspilling tegen te gaan. In tijden van droogte is het cruciaal om elke druppel water efficiënt te gebruiken. Door de bodemvochtigheid continu te controleren, kunnen we irrigeren op basis van de werkelijke behoeften van de bodem, wat niet alleen de plantengroei ten goede komt, maar ook kostbaar water bespaart. Dit zorgt voor een duurzamer beheer van onze waterbronnen en helpt bij het handhaven van een evenwichtige watercyclus in het landschap.


Eenvoudige stappen voor groenvoorzieners
Voor degenen in het veld, overweeg het gebruik van bodemvochtigheidssensoren die real-time updates geven over de staat van het vochtgehalte in de bodem. Deze technologie helpt bij het maken van geïnformeerde beslissingen over wanneer en hoeveel te irrigeren, wat cruciaal is om jonge planten en bomen te ondersteunen in deze droge tijden. Maar óók om verspilling tegen te gaan, zo heeft een schaduwrijke plek mogelijk minder watergift nodig dan een plek die constant in de zon ligt.
Voorbereiden op toekomstige neerslag
Ook als het droog is, moeten we voorbereid zijn op mogelijke zware regenval later in het seizoen. Consistente monitoring is essentieel om snel te kunnen reageren op veranderende omstandigheden. Dit helpt wateroverlast en bodemerosie voorkomen, problemen die vaak voorkomen na langdurige droogte.

Conclusie
Dit uitzonderlijk droge voorjaar benadrukt de noodzaak van een nauwkeurige en tijdige monitoring van bodemvocht. Voor ons allemaal, en in het bijzonder voor groenvoorzieners, hoveniers en gemeenten, is dit de tijd om extra aandacht te besteden aan onze groene ruimtes. Laten we samenwerken om een gezonde, veerkrachtige groene omgeving te onderhouden, klaar om alle weersomstandigheden te weerstaan. Door nu te investeren in slimme, duurzame monitoringtechnieken kunnen we de vitaliteit van onze planten beschermen, efficiënt watergebruik bevorderen en kostbare nieuwe aanplant behouden. Dit alles vormt de basis voor sterke, weerbare groenprojecten die niet alleen dit seizoen, maar ook in de toekomst tegen de klimaatuitdagingen opgewassen zijn.
‘ConnectedGreen – Samen Nederland groener maken!’