![Sluit](https://www.connectedgreen.nl/wp-content/themes/connected-green/images/icons/close-alpha.svg"){kind=icon}
De herfst is in volle gang en dat betekent dat het tijd is om groenprojecten winterklaar te maken. Of je nu een tuin, park of openbaar groen onderhoudt, een goede voorbereiding zorgt ervoor dat de natuur de koude maanden goed doorkomt en in het voorjaar weer kan floreren. In deze blog nemen we je mee door de zes belangrijkste stappen om je groenprojecten klaar te stomen voor de winter.
Eén van de eerste stappen in het winterklaar maken van groenprojecten is het snoeien van bomen, struiken en vaste planten. Door dode of beschadigde takken en bladeren te verwijderen, voorkom je de verspreiding van ziektes en plagen en zorg je voor een veilige omgeving. Dit onderhoud is met name van belang voor groenprojecten in parken en openbaar groen, waar veiligheid voorop staat. De herfst is de tijd om deze onderhoudswerkzaamheden uit te voeren.
Zorg ervoor dat je de juiste snoeitechnieken gebruikt om de planten gezond te houden en de wonden zo klein mogelijk. Voor bepaalde planten, zoals rozen en fruitbomen, is het verstandig om specifiek in de late herfst te snoeien om de groei in het voorjaar te bevorderen.
Snoei bij voorkeur na de bladval, zodat je duidelijk kunt zien welke takken problemen kunnen veroorzaken tijdens de winterstormen. Vergeet niet om ook afgevallen bladeren op te ruimen. Hoewel bladeren een goede isolatie kunnen bieden voor de grond, kunnen ze ook schimmel en rot veroorzaken als ze in grote hoeveelheden blijven liggen. Mulchen met fijngemalen bladeren kan helpen om de bodem te verrijken zonder de negatieve effecten.
‘Een goede voorbereiding in de herfst legt de basis voor een bloeiende lente.’
Voor kwekers en groenvoorzieners die werken met gevoelige planten, is vorstbescherming een essentieel onderdeel van de wintervoorbereiding. Bescherm jonge bomen, exotische soorten en wintergroene planten met jute, rietmatten of speciale beschermhoezen. Dit voorkomt dat de planten schade oplopen door kou, vorst en wind.
Voor gemeentelijke groenvoorzieningen is het raadzaam om na te gaan welke planten of bomen in het openbaar groen extra bescherming nodig hebben. Door vroegtijdige maatregelen te nemen, kunnen schade en kosten worden voorkomen.
Voor kleinere planten of bloembedden kan een laag stro of compost extra isolatie bieden. Vergeet niet om planten in potten naar binnen te halen of in een beschutte plek te zetten waar ze minder worden blootgesteld aan kou en wind.
Irrigatiesystemen en sproeiers zijn gevoelig voor schade door vorst. Zorg ervoor dat je deze systemen tijdig afsluit en het water uit de leidingen laat lopen om te voorkomen dat ze barsten wanneer het vriest. Vergeet ook niet om slangen en waterreservoirs leeg te maken en op een droge, vorstvrije plek op te slaan.
Irrigatiesystemen klaarmaken voor de winter voorkomt dure reparaties en zorgt ervoor dat het systeem in het voorjaar weer direct klaar is voor gebruik.
Een gezonde bodem is cruciaal voor de vitaliteit van groenprojecten. Het aanbrengen van compost of organische meststoffen in de herfst zorgt ervoor dat de bodem gevoed blijft gedurende de winter. Voor professionals die werken met grote oppervlakken, zoals gemeenten of hoveniers met projecten in parken of landgoederen, kan een bodemtest inzicht geven in wat de bodem nodig heeft om sterk de winter door te komen. Zo kun je gericht bemesten en de structuur van de bodem verbeteren.
Overweeg ook om een mulchlaag aan te brengen, dit helpt niet alleen om de bodemtemperatuur stabiel te houden, maar voorkomt ook onkruidgroei en beschermt wortels tegen extreme kou.
Hoewel de winter vaak wordt gezien als een rustperiode, biedt het ook kansen voor groenbeheerders en kwekers om winterharde planten te introduceren. Denk hierbij aan wintergroene heesters, coniferen of winterbloeiers zoals de Helleborus en Winterviolen. Deze planten zorgen ervoor dat parken, tuinen en openbaar groen ook tijdens de winter aantrekkelijk blijven.
Voor kwekers is het nu de ideale tijd om winterharde planten aan te bieden aan klanten die hun groenvoorzieningen willen versterken tegen de kou. Gemeenten en groenbeheerders kunnen ervoor kiezen om winterbestendige planten toe te voegen aan hun groenprojecten, voor een aantrekkelijke uitstraling gedurende het hele jaar.
Daarnaast is de herfst een uitstekend moment om bomen en struiken te planten. De wortels krijgen dan de tijd om zich te vestigen voordat de vorst intreedt, waardoor ze in het voorjaar sterker en vitaler zijn.
Naast fysieke voorbereidingen, is het winterklaar maken van groenprojecten achter de schermen ook erg belangrijk. De ConnectedGreen Besparingstool biedt een slimme manier om de kosten van groenprojecten in kaart te brengen. Deze tool geeft je inzicht in watergift, projectbezoeken en inboetkosten, zodat je precies weet waar je kunt besparen. Dankzij slimme sensoren en realtime data kun je je middelen gericht inzetten, waardoor je watergebruik optimaliseert, het aantal projectbezoeken vermindert en de inboet verlaagt.
Deze slimme aanpak zorgt niet alleen voor kostenbesparingen, maar draagt ook bij aan een duurzamer beheer van jouw groenproject. Zo leg je de basis voor een bloeiend voorjaar met gezonde, groeiende planten en bomen.
Het winterklaar maken van groenprojecten vereist een zorgvuldige aanpak en aandacht voor detail. Of je nu hovenier, kweker, gemeentelijke groenbeheerder of particulier tuineigenaar bent, het nemen van de juiste maatregelen zorgt ervoor dat je groenprojecten de winter sterk doorkomen en in het voorjaar direct kunnen bloeien. Door te snoeien, te beschermen tegen vorst, irrigatiesystemen af te sluiten, de bodem te verzorgen en winterharde planten te gebruiken, houd je je projecten gezond en duurzaam.
‘ConnectedGreen – Samen Nederland groener maken!’
Groenprojecten spelen een cruciale rol in het verbeteren van de leefomgeving, het verfraaien van stedelijke gebieden, het bevorderen van biodiversiteit en het creëren van gezonde omgevingen voor mens en dier. Het plannen en uitvoeren van deze projecten, zoals het aanleggen van parken, tuinen of het vergroenen van stadscentra, vereist echter zorgvuldige voorbereiding en planning. Budgetbeheer en risicobeheersing zijn hierbij essentiële aspecten. Gelukkig biedt de Besparingstool van ConnectedGreen een oplossing voor deze uitdagingen. Daarbij krijg je inzicht in je groenprojecten.
De tool is bedacht om de kosten en het beheren van groenprojecten inzichtelijker te maken. Met als doel om gemeenten, beleidsmedewerkers en groenvoorzieners te helpen.
De Besparingstool geeft inzicht in de kosten die komen kijken bij het beheren van een groenproject. De tool berekent op basis van drie stappen de geschatte kosten van de watergift, de projectbezoeken en de inboet van een groenproject.
De drie factoren die meegenomen zijn in de tool:
Deze stappen helpen bij het opstellen van nauwkeurige budgetramingen en geven je inzicht in je groenprojecten, wat cruciaal is voor de efficiënte planning en uitvoering van ervan.
De Besparingstool biedt verschillende praktische toepassingen voor groenbedrijven. Deze tool maakt het mogelijk om geschatte kosten maken, wat essentieel is voor het efficiënt beheren van budgetten en het minimaliseren van risico’s omtrent het groenproject.
Kosten inschatting maken van een groenproject
Vaak is niet helemaal duidelijk welke kosten er komen kijken bij het aanleggen en beheren van groenprojecten. De tool zorgt ervoor dat de geschatte kosten al voor de aanleg van het groenproject duidelijk zijn. Vaak zien wij bijvoorbeeld dat de kosten van watergift de grootste kostenpost zijn tijdens de periode van nazorg.
Ontdekken van mogelijke besparingen
Nadat de kosten inzichtelijk zijn kan er ook gericht gekeken worden naar besparingen. In combinatie met het ConnectedGreen platform en bodemvochtsensoren kan er sneller gereageerd worden aan de hand van realtime data:
1. Watergeven wanneer nodig
2. Minder projectbezoeken
3. Inboet verlagen door tijdige signalering
Door de gedetailleerde berekeningen van watergift, projectbezoeken en inboet, kunnen bedrijven hun middelen effectiever inzetten en beter inspelen op onvoorziene omstandigheden. Daarnaast ondersteunt de tool duurzaam beheer door de ecologische impact van projecten te verminderen. Voor groenbedrijven betekent dit niet alleen een hogere kans op succesvolle projecten en een betere onderbouwing van offertes maar ook een verbeterde reputatie als betrouwbare en milieubewuste dienstverleners.
De Besparingstool helpt groenbedrijven om projecten binnen de gestelde tijd en budgetten te voltooien, wat bijdraagt aan de tevreden van klanten en een duurzamere groene omgeving.
De Besparingstool is onmisbaar voor iedereen die betrokken is bij de planning en uitvoering van groenprojecten.
Ben jij benieuwd wat je nieuwe groenproject kan gaan kosten? Wat de verwachte inboet is? Of hoeveel je kan besparen op watergift? Vul de ConnectedGreen Besparingstool in!
Inboetgarantie, wat is dat eigenlijk? Daarvoor moet je eerst het begrip inboet begrijpen; Inboet(en) is namelijk het vervangen van plantmateriaal dat na aanplant niet is aangeslagen of beschadigd is geraakt.
Iets dat jij als hovenier, maar zeker ook de opdrachtgever, absoluut zoveel mogelijk wilt voorkomen. Geef de opdrachtgever daarom een inboetgarantie met onder andere het gebruik van bodemvochtsensoren, dat wekt vertrouwen. Lees verder over hoe dat werkt.
Inboetgarantie, wat is dat eigenlijk? Daarvoor moet je eerst het begrip inboet begrijpen; Inboet(en) is namelijk het vervangen van plantmateriaal dat na aanplant niet is aangeslagen of beschadigd is geraakt.
Iets dat jij als hovenier, maar zeker ook de opdrachtgever, absoluut zoveel mogelijk wilt voorkomen. Geef de opdrachtgever daarom een inboetgarantie met onder andere het gebruik van bodemvochtsensoren, dat wekt vertrouwen. Lees verder over hoe dat werkt.
Inboetgarantie is een verzekering voor planten en bomen na de aanplant in een tuin of landschapsproject. Ondanks zorgvuldige kweek en selectie, kunnen sommige planten of bomen niet goed aanslaan op hun nieuwe locatie en uiteindelijk uitvallen. Dit kan gebeuren door verschillende factoren zoals:
Een inboetgarantie biedt de zekerheid dat deze niet-aangeslagen beplanting wordt vervangen zonder extra kosten voor de opdrachtgever. Het doel is om ervoor te zorgen dat de tuin of het project uiteindelijk het gewenste groene resultaat behaalt. Deze garantie biedt rust en vertrouwen voor zowel de tuinbezitter als de opdrachtgever bij grotere landschapsprojecten.
Inboetgarantie is een verzekering voor planten en bomen na de aanplant in een tuin of landschapsproject. Ondanks zorgvuldige kweek en selectie, kunnen sommige planten of bomen niet goed aanslaan op hun nieuwe locatie en uiteindelijk uitvallen. Dit kan gebeuren door verschillende factoren zoals:
Een inboetgarantie biedt de zekerheid dat deze niet-aangeslagen beplanting wordt vervangen zonder extra kosten voor de opdrachtgever. Het doel is om ervoor te zorgen dat de tuin of het project uiteindelijk het gewenste groene resultaat behaalt. Deze garantie biedt rust en vertrouwen voor zowel de tuinbezitter als de opdrachtgever bij grotere landschapsprojecten.
Een inboetgarantie wordt cruciaal wanneer er onzekerheden zijn over de groeikansen van nieuw aangeplante flora. Dit is vooral van belang in situaties waar de bodemkwaliteit variabel is of wanneer de planten en bomen naar verwachting moeilijker aanslaan.
Voor grote projecten, zoals openbare parken, bedrijfstuinen of stedelijke groenvoorzieningen, waar een hoge standaard van groenbehoud vereist is, wordt vaak geëist dat een inboetgarantie onderdeel is van de overeenkomst. Bekijk ons project samen met Gemeente Beuningen, hoe zij inboet tegen zijn gegaan.
Hierdoor wordt de kans op een succesvol en duurzaam groenproject vergroot. Ook particuliere tuinbezitters kunnen baat hebben bij deze garantie, zeker wanneer er sprake is van een complexe beplanting of ongunstige groeiomstandigheden.
Een inboetgarantie wordt cruciaal wanneer er onzekerheden zijn over de groeikansen van nieuw aangeplante flora.
Dit is vooral van belang in situaties waar de bodemkwaliteit variabel is of wanneer de planten en bomen naar verwachting moeilijker aanslaan. Voor grote projecten, zoals openbare parken, bedrijfstuinen of stedelijke groenvoorzieningen, waar een hoge standaard van groenbehoud vereist is, wordt vaak geëist dat een inboetgarantie onderdeel is van de overeenkomst. Bekijk ons project samen met Gemeente Beuningen, hoe zij inboet tegen zijn gegaan.
Hierdoor wordt de kans op een succesvol en duurzaam groenproject vergroot. Ook particuliere tuinbezitters kunnen baat hebben bij deze garantie, zeker wanneer er sprake is van een complexe beplanting of ongunstige groeiomstandigheden.
ConnectedGreen biedt een innovatieve en betrouwbare oplossing om je inboetgarantie te versterken. Onze geavanceerde bodemvochtsensoren monitoren continu het vochtgehalte van de bodem, waardoor je real-time inzicht krijgt in de waterbehoeften van je beplanting. Dit voorkomt uitdroging en vermindert het risico op uitval van planten, wat de noodzaak voor inboet minimaliseert.
Naast technologie biedt ConnectedGreen uitgebreide ondersteuning en strategisch advies over plantonderhoud en waterbeheer, afgestemd op de specifieke behoeften van jouw project. Onze klantgerichte benadering zorgt voor een duurzame en bloeiende groene ruimte. Bovendien helpt de technologie van ConnectedGreen bij het besparen van kosten op lange termijn door efficiënt watergebruik en minder plantvervanging.
Door te kiezen voor ConnectedGreen investeer je in zowel geavanceerde technologie als een partnerschap gericht op het succes van jouw groenproject.
Om groenspecialisten te helpen, hebben wij een hulpmiddel ontwikkelt om de ingeschatte kosten van je groenproject te berekenen. Probeer het vrijblijvend uit.
In de wereld van groenbeheer en duurzaamheid is er een groeiende erkenning voor het belang van geavanceerde technologieën die ons helpen om onze natuurlijke omgeving te begrijpen en te verbeteren. Eén van de meest innovatieve ontwikkelingen in dit domein zijn bodemvochtsensoren. Deze sensoren spelen een cruciale rol bij het monitoren en beheren van bodemvochtigheid. Wat op zijn beurt bijdraagt aan gezondere planten, efficiënter watergebruik en duurzaam groenbeheer. In deze blog leggen we je uit waarom de kalibratie van de grondsoorten in de sensoren zo essentieel is.
Een van de opvallende kenmerken van onze sensoren is het vermogen om zich aan te passen aan verschillende grondsoorten. Deze aanpasbaarheid is te danken aan de kalibratiefunctionaliteit in het platform. Deze functionaliteit maakt het mogelijk om de sensor af te stemmen op specifieke bodemomstandigheden. Hierdoor kunnen de sensoren nauwkeurige en betrouwbare gegevens genereren, ongeacht het type grond waarin ze zijn geïnstalleerd.
Verschillende grondsoorten hebben verschillende eigenschappen met betrekking tot vochtopname en -afgifte. Door de sensor te kalibreren op basis van de specifieke grondsoort waarin hij is geplaatst, kunnen nauwkeurige metingen worden verkregen. Dit is van cruciaal belang om te bepalen wanneer en hoeveel water er moet worden gegeven, wat bijdraagt aan effectief waterbeheer en de gezondheid van planten bomen.
Overbewatering en onderbewatering kunnen beide schadelijk zijn voor planten en bomen. Met nauwkeurige metingen dankzij kalibratie kunnen groenbeheerders en tuinliefhebbers de watergift optimaliseren. Waardoor waterverspilling wordt verminderd, wortelrot wordt tegengegaan en de groei en bloei van planten worden bevorderd.
Verschillende groene ruimtes hebben verschillende grondsoorten. Of het nu gaat om een stadspark, een tuin of een landbouwgrond, het vermogen van het ConnectedGreen om zich aan te passen aan diverse grondsoorten maakt ze veelzijdig en geschikt voor uiteenlopende toepassingen.
De juiste kalibratie van bodemvochtsensoren, is essentieel voor het verbeteren van de nauwkeurigheid van bodemvochtmetingen, aangezien dit direct impact heeft op het vaststellen van irrigatiebehoeften. Maar ook het voorkomen van zowel onder- als overwatering. Het doel is om planten binnen het ‘gezonde’ vochtigheidsbereik te houden, waarbij ze niet te veel of te weinig water krijgen, om stress te voorkomen en de groei te maximaliseren. Daarbij is het begrijpen van de pF-waarden en het kunnen interpreteren van de bodemtextuurdriehoek fundamenteel voor het selecteren van het juiste bodemtype voor de sensor en het optimaliseren van het waterbeheer.
ConnectedGreen begrijpt het belang van de juiste kalibratie. Door de mogelijkheid van kalibratie van grondsoorten aan te bieden binnen het platform, kun je de sensoren optimaal benutten, ongeacht de bodemgesteldheid van de specifieke locatie.
Het platform stelt gebruikers relatief eenvoudig in staat om grondsoorten in te stellen en de sensoren dienovereenkomstig te kalibreren. Dit betekent dat ongeacht of het nu zandgrond, kleigrond of leemgrond is, de sensoren nauwkeurige gegevens zullen leveren die bijdragen aan een gezonder groenbeheer.
Wil je precies weten hoe het zit met de kalibratie van Sensoterra sensoren? Lees dan hier verder.
Regen – de natuurlijke bron van vocht voor planten en bomen. Het lijkt logisch dat overvloedige regenval ervoor zou zorgen dat de grond voldoende bevochtigd wordt, en daarmee de wortelzones van onze geliefde flora. Echter, de werkelijkheid is soms complexer dan we denken. Er zijn situaties waarin, ondanks regenbuien, droogte in de wortelzone kan aanhouden. Hoe dit kan leggen we je uit.
De structuur van de bodem is een van de belangrijkste factoren die de mate van waterdoorlatendheid beïnvloedt. Bodems met een dichte structuur, zoals klei, kunnen regenwater moeilijk absorberen. Hierdoor kan het water aan het oppervlak blijven staan en niet diep genoeg doordringen om droogte in de wortelzone te voorkomen.
Als de regenval erg intens is, kan de bodem het water mogelijk niet snel genoeg absorberen en afvoeren. Dit resulteert in oppervlaktewater dat wegvloeit voordat het de diepere wortelzone kan bereiken, waardoor droogte persisteert.
Zonlicht en wind zijn de boosdoeners bij verdamping. Zelfs na een regenbui kan de zon en wind ervoor zorgen dat het water aan het oppervlak snel verdampt voordat het de wortels kan bereiken. Zonlicht levert de energie om water in damp om te zetten, terwijl wind zorgt voor een constante stroom van drogere lucht, waardoor de verzadigde lucht wordt verwijderd en het verdampingsproces wordt versneld. Vooral in warme en winderige omstandigheden kan deze interactie leiden tot aanzienlijke verdamping, wat bijdraagt aan droogte in de wortelzone, zelfs na hevige regenval.
Op hellingen kan het regenwater snel wegstromen voordat het de kans krijgt om door de bodemlagen te sijpelen en de wortelzone te bereiken. Dit betekent dat sommige delen van de bodem misschien nauwelijks enig vocht ontvangen.
De diepte waarop de wortels van bomen en planten zich bevinden, is een belangrijke factor. Als ze diep geworteld zijn, kan het regenwater moeite hebben om door de grondlagen te dringen en ze te bereiken.
In dichtbegroeide gebieden kunnen andere planten snel het regenwater opnemen, waardoor er minder overblijft voor de wortelzones van bepaalde bomen en planten.
Om deze uitdagende situaties aan te pakken, is een dieper inzicht in bodemvochtigheid essentieel. ConnectedGreen begrijpt dit en heeft platform ontwikkeld om bodemvochtigheid te monitoren, zelfs in uitdagende omstandigheden als deze. Door gebruik te maken van sensoren en slimme technologieën, biedt het platform de mogelijkheid om de watergift te optimaliseren, zelfs wanneer regen niet altijd resulteert in voldoende vocht voor bomen en planten.
Het begrijpen van deze dynamiek is van groot belang, met name bij het beheren van groene ruimtes en het onderhouden van gezonde vegetatie. Door rekening te houden met factoren zoals zonlicht, wind en vochtigheid, kunnen we beter inschatten hoeveel water planten en bodems daadwerkelijk
nodig hebben en hoe we het verdampingsproces kunnen beïnvloeden om waterverlies te verminderen en efficiënter om te gaan met beschikbare waterbronnen. Zelfs in situaties waarin de omstandigheden verrassend complex kunnen zijn.
ConnectedGreen stelt gebruikers in staat om beter geïnformeerde beslissingen te nemen en te zorgen voor gezonde en florerende groene omgevingen, ongeacht de complexiteit van de omstandigheden. Meer weten? Lees hier verder.
‘’De natuur lijkt eenvoudig: regen voor vochtige wortels. Maar onze bodems vertellen een complex verhaal. Dichte structuren, intense regenval, zonlicht en wind, het kan zelfs bij overvloedige regen de wortelzone droog houden. ConnectedGreen onthult dit diepgaande inzicht in bodemvochtigheid. We begrijpen de complexiteit en bieden de tools om groene ruimtes te beheren. Laat de natuur je niet voor de gek houden’’ – ConnectedGreen
Bomen behoren tot de essentiële mechanismen uit de natuur. Ze dragen bij aan de biodiversiteit. Nemen zuurstof op, en zuiveren de lucht en water. Daarnaast beïnvloeden bomen de bodemgesteldheid van de grond en zijn daardoor essentieel voor planten, dieren en de mens. Om ervoor te zorgen dat bomen gedijen en gezond blijven, is voldoende water geven essentieel.
In deze Groene Gids delen we 10 waardevolle tips om bomen bewateren op de juiste manier water te geven. Of je nu een tuinliefhebber, een stadsbewoner met een enkele boom of een landschapsarchitect bent, deze tips zullen je helpen om bij te dragen aan de gezondheid van bomen.
Verschillende boomsoorten hebben verschillende waterbehoeften. Het is essentieel om te weten welke boomsoorten je hebt en hoeveel water ze nodig hebben. Raadpleeg een lokale boomexpert of doe wat onderzoek om de specifieke behoeften van je bomen te begrijpen.
De beste tijd om bomen water te geven is in de vroege ochtend of late avond, wanneer de temperatuur lager is. Dit minimaliseert verdamping en maximaliseert de opname van water door de wortels.
In plaats van het geven van snelle, oppervlakkige sproei, is het beter om langzaam water te geven. Dit helpt het water diep in de grond door te dringen, zodat het de wortels van de boom beter kan bereiken. Het bevordert ook de groei van diepere wortels, wat de stabiliteit van de boom verhoogt.
Te veel water kan schadelijk zijn voor bomen, net als te weinig water. Overbewatering kan leiden tot wateroverlast, wortelrot en andere gezondheidsproblemen. Controleer altijd de vochtigheid van de grond voordat je besluit water te geven. Een bodemvochtsensor kan hierbij van pas komen.
Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 90% van de uitval wordt
veroorzaakt door te veel of juist te weinig water. Met monitoring
wordt dit voorkomen.
Er zijn verschillende methoden om bomen water te geven, zoals druppelirrigatie, bodembevochtiging en boomdruppelslangen. Kies een methode die het beste past bij de behoeften van je bomen en het landschap waarin ze groeien. Zorg ervoor dat het water gelijkmatig over het wortelgebied wordt verdeeld.
Mulch is een laag organisch materiaal dat afkomstig is van planten. Het aanbrengen van een laag mulch rondom de boom helpt de grond vochtig te houden en onkruidgroei te verminderen. Mulch fungeert als een isolator, waardoor de verdamping van water wordt vertraagd en de wortels beschermd worden tegen extreme temperaturen. Daarnaast kan organische Mulch zoals houtsnippers of compost ook de bodemstructuur verbeteren.
Pas je watergeef routine aan op basis van de weersomstandigheden. Tijdens perioden van regenachtig weer hoef je wellicht minder water te geven, terwijl tijdens hete, droge periodes extra water nodig kan zijn. Houd het weer in de gaten en pas je watergift routine hierop aan.
Tijdens droge periodes hebben bomen extra aandacht nodig. Of het nu gaat om jonge bomen, nieuwe aanwas of volgroeide bomen. Afhankelijk van de droogte worden extra watergift rondes langs groenprojecten aangeraden.
Tijdens de vorstperiode in de koude maanden wordt het niet aangeraden om bomen te bewateren. Wacht tot de vorst uit de grond is getrokken. Geef vervolgens water waar nodig.
Jonge bomen hebben meer zorg en aandacht nodig dan volwassen bomen. Ze hebben vaak vaker water nodig omdat hun wortelsysteem nog niet volledig ontwikkeld is. Besteed extra aandacht aan het water geven van jonge bomen om een gezonde groei te bevorderen.
Overweeg het gebruik van regenwater om je bomen water te geven. Het opvangen van regenwater is een duurzame manier om je bomen van vocht te voorzien, en het helpt ook om waterrekeningen te verlagen. Bij grote groenprojecten kun je werken met ondergrondse reservoirs om regenwater op te vangen en te gebruiken voor bewatering tijdens droge periodes.
Blijf alert op tekenen van uitdroging, ziekten of plagen bij je bomen. Gele bladeren, verwelking en verminderde groei kunnen indicatoren zijn van problemen. Door regelmatig de gezondheid van je bomen te controleren, kun je snel ingrijpen en passende maatregelen nemen met behulp van monitoring. Het monitoren van bodemvochtigheid geeft je de informatie die je nodig hebt om de juiste beslissingen te nemen en groen te laten gedijen, zonder verspilling van water of middelen. Met een monitoringplatform in combinatie met bodemvochtsensoren kan dit gewoon vanuit het kantoor. Dat scheelt niet alleen een hoop tijd aan projectbezoeken, maar ook CO2-uitstoot.
Het water geven van bomen is een belangrijke taak om hun gezondheid te behouden. Met behulp van de hierboven genoemde tips kun je op een effectieve en verantwoorde manier bomen water geven. Of het nu gaat over een tuin, stadspark of groenproject.
Het begrijpen van de behoeften van je bomen, het toepassen van geschikte irrigatietechnieken of het monitoren van hun gezondheid dragen allemaal bij aan het welzijn van de bomen. Laten we samenwerken om onze omgeving levend en groen te houden. Door af en toe iets meer om te kijken naar onze bomen.
Het zaaien van gras is een belangrijk onderdeel van het onderhoud van je tuin. Een mooi groen gazon is namelijk waar iedereen naar streeft nu het mooier weer wordt. Helaas kan gras nog wel eens een doorn in het oog zijn, omdat de meeste grasvelden na verloop van tijd kale plekken gaan vertonen. Nu wil je natuurlijk alles doen om dit tegen te gaan, dus laten we bij het begin beginnen: wanneer is het beste moment om gras te zaaien? In deze blog bespreken we verschillende factoren die je moet overwegen bij het kiezen van het juiste moment om gras te zaaien.
Temperatuur is een van de belangrijkste factoren bij het kiezen van het juiste moment om gras te zaaien. Graszaad heeft namelijk een minimumtemperatuur nodig om te ontkiemen en te groeien. Over het algemeen is de ideale temperatuur voor het zaaien van gras tussen de 10 en 20 graden. Als de temperatuur te laag is, zal het graszaad niet ontkiemen en als de temperatuur te hoog is, zal de kieming juist vertragen of zelfs het zaad verbranden.
Regenval en watergift zijn ook belangrijke factoren bij het zaaien van gras. Het graszaad moet namelijk vochtig blijven totdat het ontkiemd is. In droge periodes moet je het gras regelmatig water geven om ervoor te zorgen dat het zaad niet uitdroogt en doodgaat. Zorg er echter voor dat de grond niet te nat wordt, anders kan het graszaad verdrinken.
Een andere belangrijke factor bij het zaaien van gras is de bodemvoorbereiding. Het is belangrijk om de bodem te bewerken en los te maken voordat je gaat zaaien. Verwijder al het onkruid en steentjes uit de grond en strooi eventueel compost of mest over het gras om de bodem te verrijken en het graszaad de voedingsstoffen te geven die het nodig heeft om te groeien.
Zoals je hierboven al kon lezen, hangt dit af van enkele factoren. Omdat de bodemtemperatuur de belangrijkste factor is, kun je het beste wachten met inzaaien tot maart/april. Dit komt doordat de temperatuur van de bodem in de winter flink daalt. Het bodemleven komt dan tot stilstand en er gebeurt relatief weinig in de bodem. Je kunt je voorstellen dat de temperatuur in het voorjaar nog niet heel hoog is. In maart/april is de bodemtemperatuur meestal wel voldoende gestegen, waardoor het graszaad zal gaan kiemen. Hiervoor moet er wel worden gekeken naar hoelang het nog koud bleef en wat de bodemtemperatuur daadwerkelijk is, omdat het in deze tijd van het jaar ook nog te koud kan zijn. Ideaal is om in de maanden augustus en september gras te zaaien, omdat de bodemtemperatuur dan het hoogst is én er ook voldoende neerslag valt om de bodem vochtig genoeg te maken. Dit zijn zoals eerder genoemd gunstige omstandigheden voor graszaad om te kiemen.
Mocht het voorkomen dat door het droge, zonnige en warme karakter van de zomer, het neerslagtekort dit groeiseizoen opnieuw fors oploopt, dan kun je de bodemvochtigheid in de gaten houden aan de hand van bodemvochtsensoren en het platform van ConnectedGreen. Indien nodig kun je exact op het juiste moment met precies de hoeveelheid water je gazon in topconditie houden door handmatig bij te sproeien. Droogte ontstaat niet in één dag, maar is een proces dat langere tijd speelt. Na een paar flinke regenbuien kan het gras weer groen worden, maar de grondwaterstand nog laag. Dan kan er dus nog sprake zijn van droogte. Het is dus belangrijk om bodemvocht te blijven monitoren, zelfs bij een paar fikse regenbuien.
Watergift is ontzettend belangrijk in het eerste jaar nadat er aangeplant is. In deze fase zijn jonge planten, bomen en gewassen het meest kwetsbaar, waardoor de kans op inboet aanzienlijk is. Het is daarom essentieel dat er voldoende water gegeven wordt. Dit is al helemaal belangrijk in tijden van droogte. Bodemvochtsensoren van ConnectedGreen kunnen hierbij helpen en het juiste inzicht geven bij watergift.
De betekenis van watergift
Watergift is een term die veelvuldig gebruikt wordt door hoveniers, telers en andere groenvoorzieners die werkzaam zijn in de groensector. Waarbij de betekenis geformuleerd kan worden als ‘Het water geven van planten, bomen, gewassen of andere soorten groen’. Watergift verwijst dan ook naar het proces van het geven van water aan beplanting om ervoor te zorgen dat ze voldoende vocht krijgen om te groeien’.
In tijden van droogte vragen planten en bomen om extra aandacht van de groenvoorziener. Het effect van zowel de zon, als het te kort van water kan leiden tot meer inboet. Toch kunnen bepaalde soorten groen beter tegen de droogte dan andere soorten. Denk bijvoorbeeld aan een gazon, deze kan relatief veel droogte hebben. Planten in potten kunnen daarentegen minder goed tegen de droogte. Deze drogen namelijk sneller uit omdat deze minder diep kunnen wortelen. Ze kunnen daardoor minder op zoek naar water. Hetzelfde geldt voor hangplanten.
Een andere kwetsbare groep is nieuwe aanplanting. Nieuwe aanplanting is over het algemeen minder diepgeworteld. Waardoor frequente watergift essentieel is. In de zomermaanden wordt er daarom aangeraden om deze beplanting in de schaduw te zetten en niet te laten uitdrogen.
Daarnaast worden watergeef rondes ook belangrijker voor groenprojecten. Langdurige periodes van droogte kunnen namelijk leiden tot hydrofobe grond. Dit heeft grote invloed op de watergift van verschillende soorten planten en bomen.
Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 90% van de uitval wordt veroorzaakt door te teveel of juist te weinig water. Met monitoring wordt dit voorkomen.
Groenvoorzieners, onderhoudsploegen en hoveniers maken jaarlijks vele watergift rondes om groenprojecten te voorzien wat water, waarbij verschillende soorten groen moeten worden voorzien van watergift; van grote bomen en struiken tot gewassen en kwetsbare nieuwe aanplanting.
Als er geen goede nazorg wordt geleverd aan het groenproject kan de hele investering voor niets zijn geweest. Het gaat dan weleens mis bij de watergift. Wanneer er af en toe te weinig, of juist te veel water wordt gegeven. Extra inzicht is hierbij dus welkom.
Water geven aan planten is essentieel. Om inboet te voorkomen dienen planten en bomen op. Het juiste moment te worden voorzien van water. Hierbij is de juist hoeveelheid water van groot belang.
Het optimaliseren van watergift speelt een belangrijke rol. Door te werken met bodemvochtsensoren kunnen groenbedrijven het watergeven beter afstemmen op de daadwerkelijk situatie en behoefte. Zo is dit proces op afstand te overzien en te meten in het platform. Om die reden hoeven projectrondes alleen te worden gemaakt wanneer deze nodig zijn.
Krijg meer inzicht en kom meer te weten over hoe bodemvochtsensoren hierbij kunnen helpen.
Inboet; voor velen is het misschien een term die vragen oproept, maar in de groensector is het heel normaal. Het vakjargon van deze sector heeft dan ook een makkelijkere betekenis dan het je doet denken, dus voor degene die geen idee hebben wat de betekenis is van de term inboeten, leggen we het graag even uit. Inboet(en) is namelijk het vervangen van plantmateriaal dat na aanplant niet is aangeslagen of beschadigd is geraakt. Benieuwd wat het verliezen van deze nieuwe beplanting en bomen veroorzaakt en hoe ConnectedGreen kan helpen dit te voorkomen? Lees dan vooral verder.
Inboet; voor velen is het misschien een term die vragen oproept, maar in de groensector is het heel normaal.
Inboeten is namelijk het vervangen van plantmateriaal dat na aanplant niet is aangeslagen óf beschadigd is geraakt.
Benieuwd wat het verliezen van deze nieuwe beplanting en bomen veroorzaakt? En zou je dit zelf willen beperken? Lees dan vooral verder.
Na de aanleg van nieuwe groenprojecten kan het zijn dat deze niet goed aanslaan. Er zijn in deze gevallen verschillende redenen waardoor nieuwe aanplant het niet redt. Vaak voorkomende oorzaken van het afsterven van bomen en planten zijn:
Als je op zoek bent naar de oorzaak van inboet, kijk dan naar welke van de bovenstaande situaties er heeft plaatsgevonden.
Let op! Locatie zon/schaduw en ruimte voor het groen om te groeien, tellen ook mee.
Het krijgen van voldoende water is een belangrijke factor bij het aanleggen van nieuwe groenprojecten, maar met de klimaatverandering van tegenwoordig is het maar een raadsel of planten te veel of te weinig water krijgen.
Zo kunnen planten uitdrogen als het lang droog en warm is, maar te veel regen zorgt ervoor dat de wortels van het groen te weinig zuurstof krijgen, wat ook resulteert in het wegvallen van groen.
Na de aanleg van nieuwe groenprojecten kan het zijn dat deze niet goed aanslaan. Er zijn in deze gevallen verschillende redenen waardoor nieuwe aanplant het niet redt. Vaak voorkomende oorzaken van het afsterven van bomen en planten zijn:
Het is als je gaat zoeken naar de oorzaak natuurlijk handig als je kijkt naar welke van de bovenstaande situaties er heeft plaatsgevonden. Ook kan het staan van de bomen of de beplanting aan de zon- of schaduwkant impact hebben of bijvoorbeeld hoe hard het groen groeit en of de beplanting de ruimte heeft die nodig is. Daarnaast is uiteraard het krijgen van voldoende water een belangrijke factor bij het aanleggen van nieuwe groenprojecten, maar met de klimaatverandering van tegenwoordig is het maar een raadsel of planten te veel of te weinig water krijgen. Zo kunnen planten uitdrogen als het lang droog en warm is, maar te veel regen zorgt ervoor dat de wortels van het groen te weinig zuurstof krijgen, wat ook resulteert in het wegvallen van groen. Maar wat als je de planning en de routes van je watergift zou kunnen bepalen op basis van de daadwerkelijk gemeten vochtwaarde in de grond. Dat is iets waar ConnectedGreen goed bij kan helpen.
Hoveniers- en groenvoorzieningsbedrijf Ter Riele B.V., Partner van ConnectedGreen, is een goed voorbeeld van een bedrijf wat graag de kans op inboet wilde verkleinen.
Één van de redenen hiervan waren de droge jaren 2018 en 2019. Ze wilden de watergift beheren. In die droge periodes gaven ze namelijk veel water, maar konden eigenlijk nooit controleren of de juiste hoeveelheid water gegeven werd. Wat daarnaast ook meespeelde is dat ze op allerlei soorten bodems actief waren, zoals droge zandgrond of natte klei. Door op afstand te monitoren, konden ze gerichter werken en efficiënter met water omgaan. Waardoor inboet significant kon worden beperkt.
Hoveniers- en groenvoorzieningsbedrijf Ter Riele B.V., Partner van ConnectedGreen, is een goed voorbeeld van een bedrijf wat graag de kans op inboet wilde verkleinen.
Één van de redenen hiervan waren de droge jaren 2018 en 2019. Ze wilden de watergift beheren. In die droge periodes gaven ze namelijk veel water, maar konden eigenlijk nooit controleren of de juiste hoeveelheid water gegeven werd.
‘Door op afstand te monitoren, kun je gerichter werken en efficiënter met water omgaan’
Elsemiek van de Kamp, calculator/werkvoorbereider bij Ter Riele
Wat daarnaast ook meespeelde is dat ze op allerlei soorten bodems actief waren, zoals droge zandgrond of natte klei. Door op afstand te monitoren, konden ze gerichter werken en efficiënter met water omgaan. Waardoor inboet significant kon worden beperkt.
Meer weten?
Lees verder
Om de opdrachtgever zekerheid te bieden dat de beplanting niet uitvalt kan de opdrachtnemer een inboetgarantie afgeven.
Om groenspecialisten te helpen, hebben wij een hulpmiddel ontwikkelt om de ingeschatte kosten van je groenproject te berekenen. Probeer het vrijblijvend uit.
Jonge bomen hebben veel aandacht nodig om elk jaar volledig op te bloeien, dit geldt natuurlijk ook voor de oudere bomen. Ze hebben regelmatig water en zorg nodig zodat ze geen kans hebben om dood te gaan door ziekte en ongedierte. Maar hoe zorg je er nou precies voor dat zo’n boom elk jaar prachtig bloeit, en wat heb je allemaal nodig? Gelukkig zijn wij er om je dit precies uit te leggen.
Water, bescherming en compost. Dat zijn de drie belangrijkste dingen waar je aan moet denken bij het verzorgen van een boom. Een boom heeft tenminste 25 liter water per week nodig, dat is ongeveer gelijk aan 38,1 mm neerslag. Zet de tuinslang aan en richt hem voor een halfuurtje op de boom! Ook een handige tip is, plaats een emmer met gaten in de bodem en vul deze emmer 5 dagen per week. Voor de bescherming van bomen is het belangrijk om grasmaaiers en wilde dieren uit de buurt te houden. Als het nodig is kan je ook nog een hertomheining installeren.
Composteer elk seizoen om de grond vochtig te houden en om onkruid te bestrijden. Gebruik geen vulkanisch compost, in plaats daarvan kun je gebruik maken van bladcompost of vermalen schors. Om de vochtigheid bij te houden kun je een bodemvochtsensor gebruiken. Bodemvochtsensoren ondersteunen bij het meten, controleren en onderhouden van bomen en planten. De sensor meet het bodemvochtpercentage en hij verbruikt nauwelijks energie, de batterij kan wel meegaan tot 10 jaar!
Het snoeien van een boom is erg belangrijk, maar ook erg lastig. Er zijn een paar dingen die je moet weten. Wanneer je snoeit naar een hoofdstam of naar een andere tak, maak geen flush cut. In plaats daarvan maak een snoei buiten de verhoogde takkraag. De kraag bevat chemicaliën die ziekteverwekkers tegenwerken en de boom helpen bij het vormen van het wondhout. Je moet altijd tot een knop zijtak of hoofdstam snijden. En verwijder nooit meer dan een kwart van de levende kroon van een boom tegelijk. Als je echt meer moet verwijderen, doe het dan in de loop van jaren. Zo houd je een boom mooi en sterk!
Als een (jonge) boom te weinig water krijgt, droogt de boom uit, maar door te veel water gaan de wortels rotten. Het is dus belangrijk om voldoende water te geven, maar niet te ver te gaan. Als het warm is moet een boom natuurlijk wat meer water hebben dan normaal. En een boom die in de volle zon staat heeft zoals verwacht ook meer water nodig dan een boom die in de schaduw staat. Als er gras, struiken of andere planten dicht bij de boom staan moet de boom ook wat meer water hebben aangezien het water door alle wortels wordt opgenomen. Met de bodemvochtsensor van ConnectedGreen kun je precies zien wanneer er meer of minder water nodig is. Deze sensoren zijn perfect voor liefhebbers voor bomen en planten, groenvoorzieners, gemeenten, hoveniers, kwekers en waterschappen.
De bijenstichting wil met de actie ‘Maai mei niet!’ saaie grasmatten omtoveren tot bijenoases vol bloemen. Een paradijs voor insecten. Hoe meer bloemen, hoe meer nectar en dus meer blije bijen en vlinders.
Dat is de oproep van De Bijenstichting, Flora van Nederland en Stichting Steenbreek. In België en het Verenigd Koninkrijk kennen ze het al langer. Zo is er in Engeland aangetoond dat als je in mei je gazon een maand niet maait, er wel tot tien keer meer bijen aangetrokken worden. Ze eten uiteraard geen gras, maar hebben wel de bloemen en planten nodig. Want nu er steeds minder insecten zoals vlinders en bijen in de natuur te vinden zijn is het aan ons om ze een handje te helpen. Deze hulp is vooral in mei hard nodig.
Honingbijen zitten in de wintermaanden met duizenden als een bol opeengepakt in de kast. In de lente beginnen de meeste bijen hun volwassen leven. Als de voedselstroom flink op gang komt legt de koningin steeds meer eitjes en breidt het broednest sterk uit. Maar dan moet de voedselstroom wel eerst opgang komen… Daarom is het goed als juist nu de paardenbloem nog even blijft staan.
Wist je dat de koningin tot wel 2000 eitjes per dag kan leggen? Dat is meer dan haar eigen lichaamsgewicht.
In de zomermaanden staat alles in bloei en zijn er veel plekken waar insecten hun eten kunnen vinden. Maar in mei, wanneer de bijen uit hun ‘winterslaap’ komen is er nog weinig verkrijgbaar. Daarom moeten wij de insecten een handje helpen. In je gazon zitten meer planten dan alleen gras. Die komen enkel tot bloei zodra je jouw gazon (of een gedeelte ervan) tot bloei laat komen.
Dus doe mee, laat je grasmaaier staan en creëer een gedekte tafel voor deze vrolijke zoemers!
Bloeiende paardenbloemen zijn namelijk een feest voor bijen en andere insecten. En wanneer de paardenbloemen bloeien komen ook de Esdoorns in bloei. In één boom bloeien honderdduizenden kleine bloempjes. Daarom zijn bloeiende bomen even zo belangrijk voor insecten.
Het voorjaar is altijd een spannende periode. Met name de wisselvallige atmosfeer (warmte, kou, regen), oefenen veel invloed uit op het wel of niet in bloei komen van de eerste belangrijke bloemen voor de insecten. Of het heel nat is of juist heel droog, heeft soms grote gevolgen voor de nectarafgifte door de bloemen. Daarom is het erg belangrijk om bodemvocht goed te monitoren.
Met een bodemvochtsensor kun via ons platform je op afstand inzicht krijgen in de watervoorziening van je boom, bak, plantvak, gazon en dak- en geveltuin. Het meten van het bodemvocht geeft een indicatie van wanneer je bomen en planten weer bewaterd moeten worden. Op deze manier leven je bomen en planten in de optimale situatie en kunnen ze volop groeien en bloeien en dus nectar produceren. Daarnaast verlengt het de levensduur van je favoriete groene vriendjes.
Het is droog in Nederland. Zo droog dat grond waterafstotend kan worden. René Voogt, die met de technologie van ConnectedGreen groenvoorzieners middels data-interpretatie helpt onder meer het waterpeil van hun beplanting in het oog te houden, legt uit wat er aan de hand is met waterafstotende grond.
Voogt ziet de droogte in Nederland al enige tijd terug in de data van de sensoren die het bedrijf over Nederland verspreid heeft staan. ‘Ondanks de relatief natte winter’, vertelt Voogt, ‘zijn veel groeiplaatsen nooit echt “de oude” geworden na de droogte van vorig jaar.’
‘In de bodem zitten poriën’, legt Voogt uit. ‘De grootte van die poriën kan verschillen: van grote poriën in zand tot heel kleine poriën in klei. Dat is nuttig, want hierdoor kan de bodem bomen en planten van onder meer vocht en zuurstof voorzien. Als de grond uitdroogt, vullen de poriën zich echter met lucht. De grond is dan zo droog dat hij hydrofoob is geworden; waterafstotende grond. Dit is een buitengewoon veelvoorkomend verschijnsel, waarvan de nadelige effecten lang blijven aanhouden.’
Om van de uitdroging te herstellen, heeft de grond niet alleen water, maar ook tijd nodig. Normaalgesproken vindt dit herstel plaats in de winter, wanneer er minder verdamping en meer regen is dan in de maanden ervoor.
‘Deze winter was echter niet nat genoeg om de groeiplaatsen na de eveneens droge periode van vorig jaar weer helemaal aangevuld te krijgen’, legt Voogt uit. ‘Met name op plekken met een wat zanderige ondergrond is het hang- en grondwater door de droogte verdwenen, dan wel dieper weggezakt.’
René vergelijkt de uitgedroogde grond met een spons. ‘Als je een kurkdroge spons in een emmer water gooit, neemt hij het water niet direct op. Pas als je de spons een tijdje laat weken, krijgt hij zijn waterabsorberende functie terug.’
‘Door uitdroging wordt grond hydrofoob, oftewel waterafstotende grond.’
Als je dus te maken hebt met hydrofobe grond, is het zaak niet soms veel, maar vaker een kleinere hoeveelheid water te geven. ‘Als je er in één keer een plens water op gooit, dan spoelt het gewoon weg’, vertelt Voogt. Die uitspoeling gaat ofwel via het oppervlak, zoals hemelwater bij verharding over de straten stroomt, ofwel dwars door de groeiplaats richting het grondwater. Het waterpeil is echter – eveneens door de droogte – op veel plekken zó laag komen te staan, dat de wortels er niet meer bij kunnen.
‘We moeten in plaats van soms veel, vaker, kleinere hoeveelheden water geven’, benadrukt Voogt nogmaals. Deze wijsheid is natuurlijk niet nieuw, maar met de droogte van de afgelopen jaren, is het belangrijker dan ooit. ‘In de praktijk gaan mensen vaak met de trekker naar een boom, en gooien een keer of twee de gietrand vol.
Helaas blijft maar 10 à 20 procent van het water achter in die hydrofoob geworden groeiplaats – en dat is zonde natuurlijk.’ Niet alleen van het water en de manuren, maar ook van de voedingsstoffen en zouten in de grond. Die spoelen er namelijk met het water uit.
De mate van uitspoeling is te visualiseren met de data die Voogt met Connected Green verzamelt en analyseert. Voogt: ‘Hoe ‘steiler’ de piek op de vochtgrafiek, hoe meer uitspoeling er plaatsvindt. Dat zie je bij een grote watergift aan een uitgedroogde groeiplaats: het vochtgehalte stijgt heel snel, maar daalt ook weer bijna net zo rap. Als je kleinere, frequentere watergiften uitvoert, is de piek minder steil: water wordt langzamer toegevoegd, maar blijft ook beter in de groeiplaats hangen. Door hier goed naar te kijken, is het mogelijk de optimale hoeveelheid water te vinden om het gemiddelde vochtpercentage op peil te houden.
Uit de praktijk blijkt dat dit tot wel 70 procent van de hoeveelheid water kan schelen. In een middelgrote gemeente kan dat al snel enkele honderdduizenden liters per seizoen schelen.’
Het effect van een grote watergift is zeer beperkt voor de langere termijn.
Kleinere, meer frequente watergiften hebben een veel langduriger effect.
De essentie van het verhaal is: als je groeiplaats uitdroogt, is hij heel moeilijk weer nat te krijgen. Je hebt dus te maken met waterafstotende grond. Voogt: ‘Het is dus van belang dat je niet alleen op de juiste manier water geeft, maar dat ook groeiplaatsen en plantvakken op de juiste manier aangelegd worden.’ Hierbij speelt onder meer het hergebruik van hemelwater een belangrijke rol. De droogte waar we mee te kampen hebben wordt immers afgewisseld door een ander extreem: korte, maar zeer hevige plensbuien.
Middels constructies zoals waterbuffers of kratjes om en onder de plantvakken, vang je twee vliegen in één klap. ‘Enerzijds vang je piekwater op dat anders misschien niet weg kan en leidt tot wateroverlast. Hydrofobe grond gedraagt zich immers min of meer als verharding’, vertelt Voogt. ‘Door het water op te vangen, voorkom je wateroverlast en heb je water om te gebruiken als dat nodig is. Zo creëer je een soort microsysteempjes die los staan van het al dan niet beschikbare grondwater.’
Helaas zijn dergelijke constructies niet zomaar overal aan te leggen. Dan is het volgens Voogt vooral zaak de boel middels monitoring heel goed in elkaar te houden. ‘Je moet ingrijpen vóór de grond uitdroogt. Als het al uitgedroogd is, dan moet je op behoedzame manier water gaan geven. Het is echt tijd om opnieuw naar water geven en het aanleggen van groeiplaatsen te kijken’, besluit Voogt. ‘Ik denk de groeiplaats van de toekomst een combinatie zal zijn van innovaties zoals we die bij de Gouden Gieter voorbij hebben zien komen.’
‘De groeiplaats van de toekomst is een combinatie van innovaties zoals we bij de Gouden Gieter hebben gezien.’
Het is een ingewikkelde kwestie, dat water geven. Want hoewel je je bomen en planten en hun waterbehoefte goed in het oog moet houden, moet je ze ook weer niet ‘verwennen’, zo laat Voogt weten. ‘Als je planten als het ware op hun wenken bedient, kunnen ze ‘lui’ worden. Dat houdt in dat een boom of plant zijn wortels niet verder hoeft te ontwikkelen om bij water te komen, en dat dus ook niet doet.’ Als je dan een keer geen water geeft, zit de boom met de gebakken peren.
Door zijn onder- of minder ontwikkelde wortelpakket kan hij dan namelijk niet bij het grond- of hangwater. ‘Kwekers weten dat. Op kwekerijen worden bomen dan ook zo water gegeven dat de wortels zich goed ontwikkelen. We noemen dat pesten’, aldus Voogt. ‘Je moet de wortels een beetje pesten, zodat ze zich goed ontwikkelen.’
Bron: Stad+Groen
Door meer periodes van langdurige droogte in ons land, krijgen we steeds vaker te maken met hydrofobe grond. Het probleem is dat het geven van grote hoeveelheden water bij hydrofobe grond juist averechts werkt. Het grootste deel spoelt uit. De oplossing: geef vaker kleinere hoeveelheden. De enige manier om hierop te kunnen sturen is door monitoring.
Hydrofobe grond, ook bekend als waterafstotende grond, is een toenemend probleem in gebieden die geconfronteerd worden met langdurige droogteperiodes. Deze grondsoort heeft de eigenschap water af te stoten in plaats van het te absorberen. Dit maakt het moeilijk om planten en bomen effectief te bewateren.
In de bodem zitten poriën. De grootte van die poriën kan verschillen. Van grote poriën in zand tot hele kleine in klei. Dat is nuttig, want door deze eigenschap kan de bodem onze bomen en planten van vocht en zuurstof voorzien.
Als de grond echter te ver uitdroogt, zit er veel lucht in de poriën. Deze moeten zich eerst weer volzuigen. Pas daarna kan de grond effectief vocht vasthouden. Dan wordt het vocht ook beschikbaar voor opname door planten en bomen. Bij uitgedroogde grond gebeurt dit normaal gesproken in de winter als er minder verdamping is en meer regen.
De natuurlijke wassen en vetten die in de grond aanwezig zijn kunnen zich ophopen en de bodemdeeltjes waterafstotend maken. Dit fenomeen is vooral zichtbaar in zandgronden, maar kan ook in andere bodemtypes voorkomen na langdurige droogte.
Door ineens grote hoeveelheden water te geven, heeft uitgedroogde grond onvoldoende tijd om het water op te nemen. Dit is vergelijkbaar met een droge spons of zeem die je onder water probeert te duwen; deze komt gewoon weer bovendrijven, om zich vervolgens geleidelijk vol te zuigen met water. Het werkt dus betere om een droge spons wat langer in een emmer water te leggen, dan het water er ineens overheen te gooien.
Het grootste probleem met hydrofobe grond is dat het water niet efficiënt wordt gebruikt. Grote hoeveelheden water geven leidt vaak tot uitspoeling. Waarbij het water simpelweg over het oppervlak stroomt of te diep in de grond zakt zonder de wortels van planten te bereiken. Dit resulteert in een verspilling van water en een verminderde groei en gezondheid van de bomen en planten.
Deze grafiek bevestigt dat het effect van een grote watergift zeer beperkt is voor de langere termijn.
Monitoring helpt om een beeld te krijgen van de uitspoeling. Hoe ‘steiler’ de piek op de vochtgrafiek, hoe meer uitspoeling plaatsvindt. Door hier goed naar te kijken is het mogelijk de optimale hoeveelheid water te vinden om het gemiddelde vochtpercentage op peil te houden. Uit de praktijk blijkt dat dit tot wel 70% van de hoeveelheid water kan schelen. In een middelgrote gemeente kan dat al snel enkele honderdduizenden liters per seizoen schelen.
Deze grafiek bewijst dat kleinere, meer frequente watergiften een veel langduriger effect hebben.
Kortom, de monitoring van hydrofobe grond speelt een belangrijke rol, niet alleen voor het beheersen van waterverbruik, maar ook als essentieel onderdeel van duurzaam beheer in groenprojecten en openbare ruimten. Deze praktijk helpt groenvoorzieners en hoveniers bij het optimaliseren van hun werkmethoden, het verbeteren van de gezondheid van planten en het verminderen van de impact op het milieu. Door gebruik te maken van geavanceerde technologieën en methoden kunnen zij de specifieke uitdagingen van waterafstotende grond effectief aanpakken, waardoor de kwaliteit en duurzaamheid van stedelijk groen wordt verhoogd.
Groeiplaatsen van bomen kunnen met veel problemen te maken krijgen. De vochtvoorziening bij bomen is daar een van. Bomen kunnen problemen ondervinden door een tekort of juist een overschot aan water. Dit roept vaak de nodige vragen op bij boomverzorgers, vooral de vraag wat je tegen deze problemen kunt doen.
In november won René Voogt van ConnectedGreen nog de Gouden Gieter tijdens de vakbeurs Klimaat in Utrecht. ConnectedGreen helpt groenvoorzieners en opdrachtgevers om te besparen op watergift, projectbezoeken en inboet. In ConnectedGreen worden projecten aangemaakt (bijvoorbeeld per groenproject, straat, plein of wijk), die worden verdeeld in verschillende indicatiebomen, -bakken of -vakken met een sensor. De sensoren worden ingesteld op basis van de combinatie grondsoort – boom-/plantensoort. Naast de optimalisatie van de watergift biedt ConnectedGreen ook inzichten die helpen bij het verbeteren van groeiplaatsen.
Via ConnectedGreen is Voogt dagelijks bezig met de vochtvoorziening bij bomen, direct na het planten. Hieronder bespreekt hij vijf prangende vragen die vaak opkomen bij dit fenomeen.
‘Met name bij poreuze en zanderige grondsoorten, zoals bomenzand of teelaarde, kan de uitdroging sneller gaan dan de aanvulling vanuit watergiften’, vertelt Voogt. ‘In sommige periodes betekent dit dat één keer per week water geven niet genoeg is en dat er een neerwaartse trend wordt ingezet. Hierdoor kan het vochtpercentage tussen twee watergiften in zelfs op het nulpunt komen te staan. En hoe droger de grond, hoe minder vocht deze opneemt, dus dit effect versnelt zichzelf (hydrofobe grond).’ De oplossing volgens Voogt: ‘Vaker water geven in kleinere hoeveelheden. Dat kun je compenseren in periodes die kouder en natter zijn, als er juist minder vaak water hoeft te worden gegeven. Ook kun je meer fijn en organisch materiaal in de groeiplaats aanbrengen.’
‘De sensoren meten het bodemvochtpercentage op worteldiepte’, legt Voogt uit. ‘Dat is grofweg tussen 15 en 60 centimeter diep, afhankelijk van de beplanting. Als de bovenlaag uitdroogt, ontstaat het effect dat (regen)water simpelweg van de bovenlaag af spoelt of niet kan doordringen tot op worteldiepte. Dit effect wordt ook wel “hydrofobe grond” genoemd. De grond kan in dat geval letterlijk “waterafstotend” worden. Het water wordt dan afgevoerd via stromingsbanen en niet opgenomen door de grond. Het probleem hierbij is dat grond veel sneller kan uitdrogen dan water opnemen.’ De oplossing volgens Voogt: ‘De bovenlaag openwerken voor een watergift en een groeiplaats voor systemen en drainagebuizen vullen met water’.
‘Deze vraag komt regelmatig voorbij bij plantvakken die op dezelfde wijze zijn aangelegd en bomen die op dezelfde manier zijn geplant’, volgens Voogt. ‘Als wij naar alle metingen in ons systeem kijken, zien we dat het eerder uitzondering is dan regel dat meerdere groeiplaatsen verschillende vochtpercentages aangeven. Hierbij spelen veel variabelen mee:
‘Ook hierbij spelen veel omgevingsfactoren een rol. Grond, met een groot aandeel organische stof, kan zeer goed vocht vasthouden. Nu zien wij dat er soms meer organisch materiaal boven in een plantgat zit en soms meer onderin. Daarnaast is de afwatering van de groeiplaats essentieel. Is er een verstorende laag of dichtgesmeerde klei, dan kunnen we dat zien doordat de groeiplaats volloopt. Eerst wordt het onderin vochtig en daarna zowel onderin als bovenin. Tegenovergesteld zien we ook weleens groeiplaatsen op taluds of zeer zanderige ondergrond waar het water letterlijk uit wegloopt.’ De oplossing volgens Voogt: ‘Verstorende lagen of dichtgesmeerde klei doorboren of doorspitten. Bij zeer poreuze ondergronden helpt het juist om de bodem van het plantgat te voorzien van kleiige grond.’
Dit is een interessant verschijnsel, dat Voogt op een aantal plekken is tegengekomen: ‘Na een watergift stijgt het vochtpercentage zeer snel, waarna het weer omlaagschiet. Het een bekend verschijnsel dat water simpelweg uitspoelt als je er te veel van geeft. Het lijkt erop dat het reeds aanwezige water in de bodem wordt meegenomen bij deze uitspoeling. We hebben dit verschijnsel op verschillende plaatsen waargenomen. Hiervoor zijn verschillende theoretische verklaringen, maar er is aanvullend onderzoek nodig om de echte oorzaken te achterhalen. Het patroon lijkt wel de theorie te ondersteunen dat het geen enkele zin heeft om te veel water te geven (meer dan de veldcapaciteit). Op bijna iedere grafiek van de zomerperiode zien we zeer hoge pieken, gevolgd door zeer diepe dalen. De voorlopige resultaten van proeven met kleinere watergiften (30 tot 50 procent van de oorspronkelijke hoeveelheid) lijken aan te tonen dat het vochtpercentage dan minder snel daalt en dus beter in stand gehouden wordt.’
En nog een nabrander: waarom is het belangrijk om ook een signaal te krijgen als de groeiplaats nat is? Sensoren zijn toch bedoeld voor watergift bij droogte? Voogt: ‘Na twee jaar weten we inmiddels dat het net zo belangrijk is om een signaal te krijgen als het te nat is, ook in de winter. Er zijn verschillende projecten bekend waarbij juist sprake was van grote uitval door een teveel aan water. Dit kan allerlei oorzaken hebben die vooraf niet bekend of zichtbaar waren:
Meestal komt de melding “te nat” als een verrassing. Toch is het wel nuttig om te weten, omdat dan de oorzaak onderzocht kan worden en eventueel weggenomen, bijvoorbeeld met verticale drains en gootjes.’
Bron: Boomzorg
Meer weten
Maak gebruik van het formulier hiernaast en ontvang onze whitepaper. In de whitepaper vind je informatie over wat wij doen en hoe wij verschillende oplossingen aanbieden voor verschillende situaties.
Gouden Gieter 2019
